aborcja

Jeśli kontrowersyjny termin zdrowia oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych zostanie włączony do Celów ONZ w Ramach Zrównoważonego Rozwoju, państwa, w których aborcja co do zasady jest zakazana, a katalog wyjątków jest ograniczony, mogą być poddane międzynarodowej presji w kierunku liberalizacji obowiązujących regulacji prawnych. W interesie Polski leży usunięcie praw seksualnych i reprodukcyjnych z katalogu celów ONZ na lata 2015-2030.

Otwarta Grupa Robocza ONZ finalizuje obecnie prace nad włączeniem terminu zdrowia i praw seksualnych do katalogu Celów w ramach Zrównoważonego Rozwoju (Sustainable Development Goals – SDG) jako jednego z środków służących poprawie sytuacji kobiet. Zagadnienie to było również przedmiotem, niesławnej pamięci, Raportu Estreli, odrzuconego w zeszłym roku na forum Parlamentu europejskiego. Niestety, reprezentanci Polski na forum Otwartej Grupy Roboczej również popierają ten postulat. Teoretycznie, termin zdrowia i praw seksualnych i reprodukcyjnych rozumiany zgodnie z Platformą Działania Międzynarodowej Konferencji dotyczącej Rozwoju Ludności w Kairze, odrzuca pojęcie „prawa do aborcji”. W odniesieniu do aborcji dopuszczonej przez krajowe porządki prawne, wymaga by była ona bezpieczna.

Często jest to jednak tylko ładnie brzmiąca teoria. Biorąc pod uwagę wiążący dla wszystkich państw charakter ustalanych Celów w ramach Zrównoważonego Rozwoju (SDG) oraz brak precyzyjnej definicji terminu „zdrowia i praw reprodukcyjnych i seksualnych”, sytuacja staje się niepokojąca. Realizowanie Celów będzie bowiem podlegało monitoringowi ze strony wyspecjalizowanych agencji ONZ. W tym kontekście, przeprowadzanie w Polsce aborcji będzie poddawane kontroli, przede wszystkim pod względem dostępności i efektywności tej „usługi”.

Zgodnie z wskaźnikami WHO mającymi służyć ocenie czy w danym państwie aborcja przeprowadzana jest w sposób bezpieczny, brane pod uwagę mają być takie czynniki jak: ilość placówek przeprowadzających zabieg przerwania ciąży na 500 tys. obywateli, procent „wykwalifikowanych” do przeprowadzania aborcji lekarzy, procent ludności zamieszkującej nie dalej niż 2 godziny drogi od placówki przeprowadzającej aborcję, procent ludności posiadającej właściwą wiedzę dotyczącą prawnych uregulowań aborcji oraz procent placówek używających rekomendowane przez WHO metody aborcji.

Potraktowanie zdrowia oraz praw reprodukcyjnych i seksualnych jako elementu SDG przyczyni się zatem do systematycznego upowszechniania aborcji i nadawania jej charakteru prawa podmiotowego, nie zaś, jak jest dotychczas, wyjątku od zasady ochrony życia ludzkiego w prenatalnym okresie rozwoju. Promowanie aborcji z pewnością kwestionuje tę zasadę i kłóci się z obowiązującymi w Polsce gwarancjami poszanowania dla godności człowieka i jego życia (art. 30 i 38 Konstytucji RP).

Stąd, bardzo ważne jest przedstawienie przez społeczeństwo polskie Ministrowi Spraw Zagranicznych, żądania poparcia przez Polskę postulatu, by kontrowersyjny termin „prawa reprodukcyjne” lub „zdrowie reprodukcyjne” usunąć z SDG i zastąpić je klarownym i niekontrowersyjnym celem, jakim jest upowszechnienie prawa kobiet do odpowiedniej opieki okołoporodowej, odpowiadające ich realnym potrzebom.

W tym celu zachęcamy do podpisania petycji skierowanej do Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego:

- na portalu Protestuj.pl: Więcej troski o kobiety w ciąży zamiast prawa do aborcji - napisz do ministra!

- na stronie CitizenGO: Opieka okołoporodowa zamiast "praw reprodukcyjnych" - poproś ministra o dobry postulat w ONZ!

Wciąż jest jeszcze szansa aby coś zmienić!

Karolina Dobrowolska

Reagując na doniesienia medialne o toczącym się postępowaniu NFZ w sprawie prof. Bogdana Chazana oraz Szpitala Św. Rodziny, Instytut Ordo Iuris pragnie podkreślić, że kara dla Szpitala Św. Rodziny została nałożona przede wszystkim za niewskazanie pacjentce realnej możliwości uzyskania świadczenia (aborcji dziecka) u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. Tym samym NFZ wywodzi odpowiedzialność szpitala z zakwestionowanego przed Trybunałem Konstytucyjnym art. 39 ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty, określającego procedurę korzystania z tzw. „sprzeciwu sumienia”.

Art. 39 ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty budzi od dawna uzasadnione wątpliwości natury konstytucyjnej. 11 czerwca b.r. podniosła je również Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz. Na wniosek Naczelnej Rady Lekarskiej, Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując obecnie sprawę o sygnaturze K 12/14, bada zgodność z ustawą zasadniczą normy nakazującej lekarzowi korzystającemu z klauzuli sumienia wskazanie „realnej możliwości uzyskania tego świadczenia w innego lekarza lub w podmiocie leczniczym”. Zakwestionowany przepis narusza prawdopodobnie m.in. art. 53 ust. 1 Konstytucji chroniący obywateli m.in. przed zmuszaniem ich do postępowania wbrew swemu sumieniu.

Należy przypomnieć, że również Rezolucja Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 1763 z 7 października 2010 roku wzywa Państwa strony do uszanowania prawa lekarzy do sprzeciwu sumienia wobec udziału w określonych procedurach medycznych, takich jak aborcja. Rezolucja wskazuje przy tym na Państwo, a nie lekarza, jako podmiot odpowiedzialny za wskazanie w takiej sytuacji realnej możliwości uzyskania danego świadczenia.

W razie prawdopodobnego rozstrzygnięcia o niekonstytucyjności art. 39 ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty, kary nałożone przez NFZ, podobnie jak inne środki represji administracyjnej lub karnej, zastosowane wobec Szpitala Św. Rodziny lub prof. Bogdana Chazana, mogą stać się podstawą roszczeń odszkodowawczych kierowanych wobec pochopnie rozstrzygających w tych sprawach organów.

W środę 28 maja Komisja Europejska opublikuje swoją odpowiedź w sprawie Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej „Jeden z Nas”, której publiczne wysłuchanie miało miejsce 10 kwietnia b.r. w Parlamencie Europejskim. Celem Inicjatywy jest wprowadzenie zakazu finansowania ze środków europejskich działań niszczących embriony ludzkie jako naruszających godność człowieka. W związku z tym 23 organizacje z różnych krajów UE wystosowały apel poparcia dla "Jeden z Nas" przygotowany przez Ordo Iuris.

W ubiegłym tygodniu Instytut Ordo Iuris wystosował do Komisji Europejskiej ekspertyzę prawną wykazującą bezzasadność krytyki formułowanej wobec EIO "Jeden z Nas" przez największy światowy koncern aborcyjny International Planned Parenthood. Jednocześnie wskazano, że "Jeden z Nas"  nie tylko nie narusza żadnej z zasad prawa europejskiego i międzynarodowego ale pozwala UE lepiej wywiązać się z jej zobowiązań międzynarodowych oraz zobowiązań wynikających z Karty Praw Podstawowych UE, pozwalając jednocześnie na potwierdzenie przywiązania UE do zasady demokracji.

*** 

Stanowisko organizacji obywatelskich popierających EIO "Jeden z Nas":

Jesteśmy głęboko przekonani, że żadne środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej nie powinny służyć finansowaniu aborcji (zarówno w Unii, jak i poza nią), ani badań prowadzących do niszczenia tych spośród nas, którzy znajdują się na prenatalnym etapie ich rozwoju.

W sprawie Brüstle przeciwko Greenpeace Wielka Izba Trybunału Sprawiedliwości UE stwierdziła, że embrion ludzki od chwili zapłodnienia musi być uznawany za człowieka obdarzonego przyrodzoną ludzką godnością, niezależnie od stopnia rozwoju, na którym się znajduje. Ta godność – jak stwierdza to art. 1 Karty Praw Podstawowych UE – musi być szanowana i chroniona. Ów szacunek i ochrona znalazły wyraz w Dyrektywie 98/44/EC, która zakazuje patentowania wynalazków, których powstanie wiąże się z niszczeniem ludzkich embrionów. Ten zakaz jest zaledwie praktycznym przykładem konsekwencji, do których zasada poszanowania godności człowieka musi prowadzić, jeśli nie ma stać się pozbawionym znaczenia frazesem.

Jesteśmy głęboko przekonani, że szacunek dla przyrodzonej godności każdego z nas i jej ochrona wymagają tego, by jakiekolwiek unijne środki finansowe nie były wydatkowane na działania (oraz podejmujące je podmioty), które niszczą lub zakładają zniszczenie tych spośród nas, którzy znajdując się na początkowym etapie swojego rozwoju, są bezbronni i wymagają największej troski. Zakaz finansowania tych działań jest niezbędnym warunkiem, by móc mówić o spełnianiu przez program „Horyzont 2020” wysokich standardów etycznych, które deklaruje. Obecnie nie jesteśmy przekonani, czy program ten rzeczywiście realizuje czynione deklaracje.

Niżej podpisane organizacje oraz ich członkowie wyrażają pełne poparcie dla Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej „Jeden z nas”. Nie akceptujemy przeznaczania środków publicznych na badania na embrionalnych komórkach macierzystych, które nie przyniosły jak dotąd dobroczynnych skutków, które obiecywały. Efekty te są natomiast osiągane przez dynamicznie rozwijające się badania nad komórkami macierzystymi o innym, niż embrionalne, pochodzeniu. Dlatego też uważamy finansowanie badań nad embrionalnymi komórkami macierzystymi za marnotrawienie pieniędzy pochodzących od obywateli Unii Europejskiej na działania, które są zarówno nieetyczne, jak i bezproduktywne.

Protestujemy również przeciwko posługiwaniu się demagogicznym argumentem, jakoby szeroki dostęp do aborcji sprzyjał zdrowiu kobiet. Zabijanie najbardziej bezbronnych spośród nas nie tylko nie może poprawiać zdrowia ich matek, ale często zagraża ich życiu. Nie wolno przymykać oka na fakt, że środki, które z budżetu UE trafiają do organizacji świadczących usługi aborcyjne pod etykietą zdrowia reprodukcyjnego, w ramach programów pomocowych dla krajów rozwijających się, służą często dokonywaniu przymusowych aborcji, które są najbardziej okrutnymi i degradującymi formami przemocy względem kobiet. Z tego powodu środki finansowe, mające służyć rozwojowi, mogą obecnie przyczyniać się do ludobójstwa ze względu na płeć, którego dokonuje się głównie poprzez selektywną aborcję dziewczynek. Należy pamiętać, że w zeszłym roku Parlament Europejski potępił te praktyki w Rezolucji 2012/2273 (INI) zatem UE nie powinna przyczyniać się do ich finansowania.

Należy również podkreślić, że nie ma podstaw do uznawania aborcji za jedno praw seksualnych i reprodukcyjnych. Obowiązujące prawo UE, dotyczące zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego w krajach rozwijających się, albo wyraźnie wyłącza aborcję poza ich zakres, albo używa tej kategorii w rozumieniu, jakie nadano jej podczas Konferencji Populacyjnej ONZ w Kairze, która wyraźnie odmawia uznania aborcji za metodę planowania rodziny.

Z tych powodów, niżej podpisane organizacje pozarządowe i ich członkowie wraz z 1,7 mln obywateli popierających EIO Jeden z Nas wzywamy Komisję Europejską do wprowadzenia do prawa UE zmian, które są przez tę inicjatywę obywatelską postulowane.

1. Centrum Wspierania Inicjatyw dla Życia i Rodziny

2. CitizenGo, Hiszpania

3. Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris

4. Derecho a Vivir, Hiszpania

5. PPV Portugal Pro Vida, Portugalia

6. "Novae Terrae" Foundation, Włochy

7. Femina Europa, Francja

8. HazteOir.org, Hiszpania

9. Profesionales Por la Ética, Hiszpania

10. Akcja Katolicka Parafii Ciechanowskich

11. Bractwo Trzeźwej Rzeczywistości

12. Bractwo Trzeźwej Rodziny

13. Fundacja Małżeństwo Rodzina

14. Fundacja Po Piąte

15. Fundacja Wybieram V

16. Fundacja Życie

17. Katolickie Stowarzyszenie Dziennikarzy

18. Komitet Organizacyjny Marszu dla Życia i Rodziny w Białogardzie

19. Komitet Organizacyjny Marszu dla Życia i Rodziny w Szczecinku

20. Niepubliczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Szczytnie

21. Ruch Społeczny Ku Cywilizacji Miłości

22. Stowarzyszenie Antyrama

23. Stowarzyszenie Dar Życia

24. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Rozogi

25. Stowarzyszenie Piotrkowski Marsz dla Życia i Rodziny

26. Stowarzyszenie Rodzice Rodzicom

27. Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej

28. Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej