Bezprawna próba legalizacji aborcji na życzenie - centralny punkt projektu ustawy KO o „świadomym rodzicielstwie”

Adobe Stock

· Pod koniec stycznia do Sejmu wpłynął projekt „ustawy o świadomym rodzicielstwie” autorstwa posłów Koalicji Obywatelskiej.

· Projekt przewiduje szereg niezgodnych z Konstytucją RP i wiążącymi Polskę umowami międzynarodowymi przepisów mających stworzyć podstawy prawne dla wprowadzenia w kraju legalnej aborcji „na życzenie” kobiety.

· Według projektu, legalna byłaby aborcja eugeniczna, uznana przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z ustawą zasadniczą.

· Projektodawcy zakładają też legalizacje aborcji wykonywanych w domu przez dziewczęta poniżej 18 roku życia, bez zgody ich rodziców.

· Projekt stanowi kolejną próbę zalegalizowania w Polsce niekonstytucyjnych rozwiązań – analogiczne projekty „ustaw o świadomym rodzicielstwie” próbowano bezskutecznie forsować w latach 2004, 2011 i 2017.

· Pierwsze czytanie projektu w Sejmie będzie miało miejsce w czwartek 11 kwietnia.

· Instytut Ordo Iuris przygotował analizę projektu.

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

29 stycznia 2024 r. do Sejmu wpłynął projekt „ustawy o świadomym rodzicielstwie”, którego autorami są posłowie Koalicji Obywatelskiej. Projekt zakłada uchylenie obowiązującej ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży i wprowadzenie w jej miejsce przepisów mających stanowić podstawę całkowicie odmiennego od dotychczasowego podejścia do aborcji. Głównym założeniem projektu „ustawy o świadomym rodzicielstwie” jest bowiem wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa nowej kategorii praw - „prawa do aborcji” i „prawa w zakresie świadomego rodzicielstwa”, rozumianego jednak przede wszystkim jako możliwość pozbawienia życia własnego dziecka na etapie rozwoju prenatalnego. Projekt zawiera przepisy wprost ustanawiające „prawo” każdej kobiety do aborcji bez żadnego ważnego powodu (tzw. aborcji na życzenie), a ponadto finansowanej ze środków publicznych, czyli za pieniądze wszystkich podatników i płatników składek zdrowotnych.   

W projekcie jego autorzy postulują legalizację aborcji eugenicznej, uznanej już przez Trybunał Konstytucyjny za naruszającą art. 38, art. 30 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto prawne uznanie w Polsce aborcji bez ograniczeń (a więc nawet w 9. miesiącu ciąży) w przypadku, „gdy wykryta choroba lub wada uniemożliwia płodowi samodzielne życie i nie ma możliwości jej wyleczenia”. Projektodawcy proponują też, aby aborcje odbywały się nie tylko w podmiotach leczniczych, ale także w każdym innym dowolnym miejscu (np. w domu), z pominięciem jakiegokolwiek nadzoru ze strony wykwalifikowanego personelu medycznego. W myśl projektu, tzw. aborcje domowe mogłyby być wykonywane bez wiedzy i zgody rodziców kobiet poniżej 18. roku życia, które w prawie polskim posiadają status dziecka. W projekcie zawarto też sztandarowy postulat ugrupowań lewicowych – bezprawną walkę z konstytucyjną wolnością sumienia lekarzy i innych przedstawicieli zawodów medycznych.

Instytut Ordo Iuris przygotował analizę projektu „ustawy o świadomym rodzicielstwie”, w której wykazał szereg błędów merytorycznych, dotyczących głównie niezgodności z obowiązująca Konstytucją RP, utrwalonym orzecznictwem TK i ratyfikowanymi przez Polskę umowami międzynarodowymi, a także błędów formalnych, skutkujących naruszeniem przyjętych zasad techniki prawodawczej. Podstawowym zarzutem Instytutu względem projektu jest niezgodność proponowanych przepisów z obowiązującą w Polsce (potwierdzoną w szczególności orzeczeniem TK z 28 maja 1997 r. w sprawie K 26/96) konstytucyjną zasadą prawnej ochrony życia ludzkiego, obejmującą również jego okres prenatalny. Co ważne, projekty „ustawy o świadomym rodzicielstwie” były już wcześniej kilkukrotnie, lecz bezskutecznie wnoszone do Sejmu – w latach 2004, 2011 i 2017.

- Przepisy projektu wyraźnie mają na celu bezprawne ominięcie konstytucyjnej zasady ochrony życia ludzkiego w drodze zwykłej ustawy, co w przyszłości próbowano już zrobić. W naszej analizie posłużyliśmy się szerszymi fragmentami opinii na temat wcześniejszych, bardzo podobnych projektów „ustawy o świadomym rodzicielstwie”, wyrażonych m.in. przez Sąd Najwyższy, wybitnych przedstawicieli doktryny, czy Naczelną Radę Lekarską, aby lepiej uzmysłowić jak bardzo wadliwy i niebezpieczny jest to tekst, oraz że nie wynika to tylko z oceny Instytutu. Postulujemy też odrzucenie przez posłów projektu w pierwszym czytaniu – zaznaczyła Katarzyna Gęsiak, dyrektor Centrum Prawa Medycznego i Bioetyki Ordo Iuris.